วันศุกร์ ที่ 13 มิ.ย. 2568
🏃ออกกำลังกาย ช่วยลด LDL ตัวอันตราย
ทั้ง oxLDL และ sdLDL
.
คอเลสเตอรอลแทรกผนังหลอดเลือด (Atherosclerosis) ทำให้หลอดเลือดตีบ และอนาคตอาจฉีกจนมีลิ่มเลือด อุดตัน จนเกิดหัวใจขาดเลือด สมองขาดเลือด หากรู้และเข้าใจกลไก เราก็สามารถป้องกันเนิ่นๆ ได้ค่ะ
.
คอเลสเตอรอลเข้าไปแทรกได้ยังไง?
1️⃣ LDL ขนส่งเข้าไปในผนังหลอดเลือด
2️⃣ โดนอนุมูลอิสระแปลงร่างเป็น oxidized LDL (oxLDL)
3️⃣ เม็ดเลือดขาวในผนัง ไม่คุ้นเลยจับกิน
4️⃣ กินแล้วย่อยไม่ได้ เครียด เลยปล่อยสารอักเสบ
5️⃣ อักเสบทำให้ทั้ง LDL และเม็ดเลือดขาวเข้ามามากขึ้น
6️⃣ วนลูปกิน-อักเสบ-พอก ไปเรื่อยๆ จนผนังเต็มไปด้วย
คอเลสเตอรอลที่แตกออกมาจาก LDL สะสมเต็ม
และยิ่งถ้าเป็น LDL ที่มีขนาดเล็กมาก
ยิ่งแทรกง่ายมาก ซึ่งมีชื่อว่า small dense LDL (sdLDL)
sdLDL มักพบในคนอ้วน + มีภาวะดื้ออินซูลินแล้ว
เกิดจาก LDL รับ TG มาจาก VLDL มากเกินไป (เพราะดื้ออินซูลิน)
ซึ่ง TG ที่แลกมาจะถูกสลายโดยง่ายจนขนาด LDL เล็กลงมาก
.
ดังนั้นโดยสรุปคือ ตัวอันตรายที่ทำให้โรคดำเนินไวมากคือ
1️⃣ oxLDL: เกิดจากภาวะอักเสบ/อนุมูลอิสระเยอะ โดนจับกินง่าย
2️⃣ sdLDL: เกิดจากภาวะดื้ออินซูลิน พลังงานเกิน
แทรกผนังง่าย, โดน oxidized ง่าย, กลับตับก็ช้า
.
🏃การออกกำลังกายสม่ำเสมอ โดยเฉพาะแบบ Aerobic
มีหลักฐานว่า ลด LDL ทั้งสองลักษณะลงได้ค่ะ เพราะ
1️⃣ ออกกำลังกาย: ปล่อยฮอร์โมน + สร้างการไหลแรง
⮕ กระตุ้นผนังหลอดเลือดสร้างก๊าซ nitric oxide (NO)
⮕ ลดการสร้างสารอนุมูลอิสระ
⮕ ป้องกัน LDL ไม่โดนอนุมูลเปลี่ยนเป็น oxLDL
2️⃣ ออกกำลังกาย: ปล่อย IL-10, TGF-β ต้านอักเสบ
⮕ เปลี่ยนเม็ดเลือดขาวที่ผนังหลอดเลือดเป็นชนิด M2
⮕ ลดการอักเสบ ลดอนุมูลอิสระ ลด oxLDL
3️⃣ ออกกำลังกาย: กระตุ้นเนื้อเยื่อไขมันปล่อยฮอร์โมน
adiponectin ⮕ ลดการดื้ออินซูลิน ⮕ ลดการแลกเปลี่ยน
ไขมันระหว่าง VLDL กับ LDL ⮕ LDL กลับมาขนาดปกติ
กลไกที่ออกกำลังกาย ลดการดื้ออินซูลินมีอีกมาก
เพจเคยโพสต์บ่อยแล้วค่ะ
4️⃣ ที่สำคัญที่สุดคือ ออกกำลังกาย: ⮕ ลด PCSK9
ซึ่งตัวนี้คอยทำลายตัวรับ LDL ดังนั้น ⮕ เพิ่มตัวรับ LDL
⮕ LDL กลับตับง่ายขึ้น ⮕ ลดค่า LDL-C ในเลือด
.
🔮 สรุป: การออกกำลังกายสม่ำเสมอทำให้
▪️ ลดจำนวน LDL-C ในเลือดทั้งหมด
▪️ ลดโอกาสเกิดตัวอันตรายอย่าง oxLDL
▪️ ลดกลไกการเกิด sdLDL ที่แทรกง่าย
❤️🩹 แล้วลดโอกาสการพอกผนังหลอดเลือดในที่สุด
หัวใจปลอดภัยไปอีกยาว
แต่ผลการลด LDL มักศึกษาในการออกกำลังกาย
แบบ Aerobic ความหนักปานกลางขึ้นไป สม่ำเสมอพอควรนะคะ
ส่วนใหญ่ที่ศึกษากันคือ ทำติดต่อกัน 3–6 เดือนขึ้นไปเลย
แค่ลุกขึ้นมาออกกำลัง
อนาคตที่สดใสก็รอเราอยู่แล้วค่ะ
Cr:Tensia